Gıda arzını olumsuz etkileyen maliyet sorunları ve katılaşan gıda enflasyonu için atılabilecek adımlar, Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nun ana tartışma konusuyken; kırsal alanlarda gelir düzeyinin yükseltilmesi, tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi entegrasyonunun sağlanması için aile işletmeciliği faaliyetlerine ve mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelere yeni destekler geliyor. Bu hedefle kırsal alanda alternatif gelir kaynakları oluşturulacak ve kırsal ekonomik altyapı güçlendirilecektir.
Kırsal kalkınma çalışmalarının etkinliği artırılacak ve tarımsal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımı yaygınlaştırılacaktır. Üretici örgütleri ile kadınlar ve genç girişimciler öncelikli olmak üzere gerçek ve tüzel kişilerin tarıma dayalı ekonomik ve kırsal ekonomik altyapı faaliyetlerine yönelik yatırımları için yapılacak hibe ödemelerine ilişkin hazırlanan Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Hibe desteği, tarıma dayalı ekonomik yatırım konularında mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelere yönelik olarak verilecektir. Tarımsal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlar hibe desteği alabilecektir. Ayrıca, tıbbi ve aromatik bitkilere yönelik yatırımlar, bitkisel ürünlere yönelik yatırımlar, hayvansal ürünlere yönelik yatırımlar gibi birçok alan hibe desteği kapsamına alınmıştır.
Hibe destekleri, kapalı ortamda bitkisel üretime yönelik yatırımlar, büyükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar ve kültür mantarı üretimine yönelik yatırımlar gibi çeşitli tarımsal üretim konularını da kapsamaktadır. Şehirlerin önceliği dikkate alınarak su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik yatırım konuları hibe programında önceliklendirilmiştir.
81 ilde belirlenen yatırım konularından tümü veya bir kısmı, illerin sektörel önceliklerine ve üretim planlamasına göre Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenerek uygulama rehberi ile başvuru öncesinde ilan edilecektir. Tarımsal üretim planlaması kapsamında yer alan illerde, belirtilen ürünlerde sunulan projeler artı puan verilecektir.
Yatırımcılar, ülke genelinde sadece bir adet proje başvurusunda bulunabileceklerdir. Tarımsal amaçlı örgütlerin tüzel kişi olarak proje başvurusunda bulunmaları, ortaklarının farklı yatırım konularında başvuru yapmasını engellemeyecektir. Hibe desteğinden yararlanmak isteyenlerin, başvuru aşamasında idari ve mali açıdan kamudan bağımsız olduklarına dair taahhütname vermeleri gerekecektir.
Tarıma dayalı yatırımlarda hibe alacak proje tutarı, yeni tesis niteliğindeki başvurularda 20 milyon lira, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması niteliğindeki başvurularda 18 milyon lira, kapasite artırımı ve teknoloji yenileme niteliğindeki başvurularda ise 16 milyon lirayı geçemeyecektir. Hibeye esas proje tutarı alt limiti 8 milyon lira olarak belirlenmiştir.
Başvuruların kabul edilmesi halinde, hibeye esas proje tutarının yüzde 50’sine hibe yoluyla destek verilecektir. Yatırımcılar, hibeye esas proje tutarının yüzde 50’si oranındaki katkı payını kendi öz kaynaklarından karşılayacaklardır. Hibe destekleri, kırsal ekonomik altyapı yatırım konularında da geçerli olacaktır.
Serbest Bölgeler Kanununa göre kurulmuş serbest bölgelerde yapılacak yatırımlar için başvuru kabul edilmeyecektir. Ayrıca, büyük bir projenin bölümler/üniteler şeklinde yapılmasına yönelik olarak hazırlanan projelerde hiçbir başvuru hibe desteği kapsamında değerlendirilmeyecektir. İthal ürünleri işlemeye yönelik yatırımlar da hibe desteği kapsamına alınmayacaktır.
Hibe destekleri, depremler nedeniyle zarar gören ve afet bölgesi ilan edilen illerde un ve yem konusunda tüm niteliklerde yapılacak başvurulara da uygulanacaktır. Bu durum, tarımsal üretimin desteklenmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.